Reisverhaal

Vogelreis naar Algarve, Portugal

Faro, Olhao, Tavira, Castro Marin

Oktober 2019

Algarve is de zuidelijke regio van Portugal. Het bestrijkt de volledige breedte van de Portugese zuidkust van de Spaanse grens tot het westelijk gelegen kuststadje Sagres. Deze streek is bijzonder toeristisch en het landschap is overspoeld door vakantiecentra en -woningen met vele golfcourts. Tussen de vakantiecentra is er nog plaats voor ongerepte natuur langs het getijdengebied met zijn grootse zandbanken en lagunes, vele zoutpannen, wetlands en ruige heidelandschappen.

Tijdens het zomer hoogseizoen is het een paradijs voor de zonnekloppers. Nu, in oktober, is het een paradijs voor de vele steltlopers op trek naar hun winterkwartieren.

Dag 1 (4/10/19)

Na een 2 1/2 uur durende vlucht, landen we in Faro. De morgenzon warmt ons meteen op. Vanuit Faro rijden we met onze huurauto oostelijke richting. Ons hotel voor de eerste 3 dagen is zo’n 10 km landinwaars, gelegen in Moncarapacho.

We stoppen onderweg in het vissersdorp Olhâo, langs de Ria Formosa, waar we een late ontbijt nuttigen en de plaatselijke vis- en groentemarkt bezoeken. De restaurateurs van de grotere omgeving komen hier allen hun “fish of the day” kopen. Ze vinden er een uitgebreid assortiment van alle soorten vissen, schelpdieren, kreeften en andere garnalen. De oude authentieke vishal langs de rivierkaai van de Ria Formosa is echte een bezoek waard.

Ook de vele geelpootmeeuwen en kokmeeuwen komen langs en vliegen over en weer in de hoop een visje mee te pikken. Langs de rivier tussen de vele vissersbootjes zien we talrijke kleine zilverreigers op zoek naar hun visje. Overvliegende steltlopers zijn te ver verwijderd om ze te identificeren, maar hun grote doet denken aan grutto’s die, zoals we later zullen zien, in grote getallen aanwezig zijn in de lagune.

Op en rond de terrasjes komen vele huismussen aangevlogen om de broodkruimels onder de terrastafeltjes op te ruimen. Ook de turkse tortels komen nu en dan een kruimeltje meepikken.

Voor de middaglunch komen we aan in ons hotel Villa Monte Farm House. Het is een oud landhuis in een 9 hectare groot park, waar er een aantal bijgebouwen omgebouwd zijn tot hotelkamers.

We worden er verwelkomt door enkele hoppen die op het kort gemaaide grasperk de wormen met hun lange gebogen snavel uit de grond halen. Huismussen en turkse tortels houden ze gezelschap. Er zijn ook opvallend veel merels en roodborstjes aanwezig op het domein.

Na de lunch gaan we de Ria Formosa ontdekken. Het natuurgebied Parque Natural da Ria Formosa ligt vlakbij Faro en strekt zich oostwaarts over meer dan 60 kilometer. Het is een prachtig getijdengebied met vele eilandjes (die al dan niet bij hoogwater onderlopen), witte zandstranden en blauwe lagunes. De lagune is verbonden met de zee. Tussen de duinenrij zijn her en der openingen waar het zeewater op het ritme van eb en vloed in en uitstroomt. De duinenrij scheidt de lagune van de Atlantische Oceaan met zijn uitgestrekte witte zandstranden. Terwijl de zonnekloppers de lange zandstranden opzoeken, kunnen de natuurliefhebbers op zoek gaan naar de unieke flora en fauna die in Ria Formosa voorkomt.

We verkennen het Parque Natural da Ria Formosa tussen Olhäo en Tavira. Tussen de vele toeristische centra blijft er plaats over voor de lokale pittoreske Portugese gehuchten en vissersdorpjes. Om het gebied goed te verkennen kan je via de kleine landwegen met de auto naar de Ria Formosa toe rijden. We laten het vissersdorp Fuseta links liggen en maken een wandeling langs de rivier tussen hoog en laag tij. Ooievaars zitten samen met de vele lepelaars te foerageren. Enkele blauwe reigers zitten te dutten in het hoge gras aan de overzijde van de rivier terwijl de vele kleine zilverreigers in het ondiepe water hun visje proberen te vangen. Een grote zilverreiger vliegt op als we langskomen en landt wat verder in het hoge gras bij de blauwe reigers. In het midden van de rivier op een zandbank zitten een 4tal aalscholvers hun vleugels te drogen samen met de vele geelpootmeeuwen en kleine mantelmeeuwen.

De vele steltlopers zijn een lust voor het oog: talrijke grutto’s troepen samen met enkele rosse grutto’s (duidelijk te onderscheiden van hun soortgenoot door de witte sigaar op hun rug als ze opvliegen). 2 zilverplevieren staan beweegloos op wacht, terwijl de kleinere steltlopers de zijkant van de rivierbedding actief afschuimen.

Kleine plevieren vermengen zich met strandplevieren en bontbekplevieren. Drieteenstrandlopers en steenlopers lopen door elkaar. Overal vliegen tureluurs op als we voorbijwandelen en laten hun heldere roep duidelijk horen. Een groenpootruiter is minder schuw en blijft rustig verder foerageren als we voorbij wandelen. Een ijsvogel vliegt de lagune over en verdwijnt tussen het struikgewas.

In de lage bosjes langs de lagune zitten tal van zangvogels, zoals de roodborsttapuit, kuifleeuwerik, een enkele roodkopklauwier, fitis, graszanger. De blauwe ekster en de zwarte spreeuw, die bijna uitsluitend in Zuid Portugal te zien zijn, laten zich regelmatig spotten. Enkele wulpen vliegen over terwijl de kleinere regenwulpen zich tussen de grutto’s mengen. Ondertussen zakt de zon een kleurt de late namiddag met zijn oranje gloed. De vele waadvogels tekenen zich scherp af in het tegenlicht. Het uitgestrekte zicht op de lagune met de avondzon is een lust voor het oog.

Terug aangekomen in het hotel worden we getrakteerd op een welkomdrink. Met mijn verrekijker nog in de hand wordt ik aangesproken door een van de hotelmedewerkers, met de vraag of ik vogelaar ben. Hij weet mij te vertellen dat er bij late avond regelmatig een relatief grote vogel op de verlichte paadjes op insecten zit te jagen. Als ik hem de moorse nachtzwaluw toon in de vogelgids bevestigt hij onmiddellijk. De 3 nachten dat we in dit hotel verbleven ben ik voor het avondeten een wandeling gaan maken in het park maar geen nachtzwaluw te bespeuren.

S’avonds bij het avondeten worden we wel verast door het geluid van de bosuil. Een “Hoehoeuh…hoehoehoeuh” klinkt duidelijk dicht bij het terras van het restaurant. Na het avondeten wandelen we terug naar onze kamer via de bomenrij van waar de roep van de uil lijkt te komen. Bij een oude eik aangekomen zien we in het maanlicht een beigeachtige schim wegvliegen.

Dag 2 (5/10/2019)

De volgende dag maak ik met zonsopgang een wandeling in het park van het hotel. Een familie blauwe eksters wordt verast door mijn vroege aanwezigheid en vliegen weg naar het nabijgelegen bosje. Enkele merels laten hun alarmroep horen als ik langs kom. Vele roodborstjes hebben elk een stuk van het park als territorium ingepalmd en laten als enige hun zang horen. Wat verderop in enkele lage struiken waaraan rijpe bessen hangen verschijnt een koppeltje zwartkoppen: het mannetje met de zwart kop en het vrouwtje met het donkerbeige hoofd. Op het grasperk zitten inmiddels 5 hoppen naar wormen te zoeken.  Bij het aan en afvliegen opent zich duidelijk de zwart en wit gestreepte staart en rug.

Nog wat verder zitten enkele kleine zangvogeltjes. Met hun dikke rode bek, zijn de sint helenafazantjes duidelijk te herkennen. Vanuit het struikgewas komen ze regelmatig op het grasperk aanvliegen om er vliegjes en insecten te vangen.

Aan de kant van het grote grasveld heeft een van de besproeiingen een lek en vormt er zich een grote waterplas. Het is de drinkplaats geworden van een groepje europese kanaries. Het groen gele vederkleed is mooi verlicht in de ochtendzon. Ook de merels en turkse tortels komen hun dorst lessen. Een winterkoning springt in het dichte struikgewas van het ene takje op het andere op zoek naar kleine insecten in de boomholtes. In de kruidentuin zitten veel huismussen en krijgen er het gezelschap van een fitis. Hoger in de omringende bomen laten enkele koolmeesjes van zich horen en vliegen regelmatig over.

Terwijl een ijsvogel geduldig zit te wachten op een visje dat voorbij zwemt in de hotelvijver, zitten wat verder een groep roodstuitzwaluwen. Ze vliegen over en weer over het grote grasperk en rusten wat uit op de elektriciteitskabels die het hoteldomein begrenzen.

Na het ontbijt doen we een rit in het binnenland. We hebben wat nagenoten van het ontbijt en we vertrekken laat in de voormiddag. De zon heeft al veel warmte en het vogelleven is blijkbaar door de warmte stilgevallen. Langs zanderige wegen verkennen we het ruige binnenland. Op enkele roodborsttapuiten, kuifleeuweriken en gaaien na worden er niet veel vogels gespot tijdens onze tocht, die ons wel langs het mooie heuvelachtige landschap met zijn vele zomereiken brengt. Hoog in de lucht zien we een buizerd op de thermiek voorbij zweven.

In de namiddag keren we terug naar Ria Formosa. Via de smalle landwegen rijden we voorbij het kerkje Ermida Nossa Senhora do Livramento en bereiken we de rivier met vele slikken en schorren. Op een weide vergezellen 2 koereigers de enkele paarden die er grazen.

Op het pad die ons naar de zoutpannen brengt vliegen vele roodborsttapuiten, kuifleeuweriken en enkele graszangers over en weer. 4 ooievaars komen overgevlogen en dalen neer langs een zijriviertje van de Ria Formosa. Er zitten ook enkele wilde eenden en 3 krakeenden. Op een eerste met water volgelopen zoutpan troepen een 10 tal lepelaars met enkele kleine zilverreigers en blauwe reigers samen. Wat verderop is een zoutpan met het laag tij leeggelopen. Het krioelt er van de steltlopers: tureluur, bontbekplevier, kleine plevier, grutto, zilverplevier, scholekster, steenloper, allen in grote aantallen. 

In deze slikken wemelt het plaatselijk van de wenkkrabben. Ze hebben net als alle krabben aan hun voorpoten twee scharen. Eén ervan is uitgegroeid tot een enorme schaar die bijna de helft van hun gewicht bedraagt en die bij het mannetje enkel gebruikt wordt voor uiterlijk vertoon tijdens gevechten. Bij hoogwater verdwijnen ze in zelf gemaakt holletjes maar bij laagwater kruipen ze naar buiten en dwalen ze over de slikken. In Europa komen deze wenkkrabben alleen voor in het zuiden van Portugal.

Dag 3 (6/10/2019)

Een belangrijk gebied van het Parque Natural da Ria Formosa ligt ook nog ten westen van Faro, dicht bij de luchthaven, met zijn vele kreken, slikken, schorren, salines, dijken, moerassen en ruigtes. Je kunt het gebied het best bereiken via Almancil richting Quinta do Lago. Ter hoogte van San Lorenzo Golf Club is er een wandelbrug die het vaste land verbindt met Ilha de Faro. Rondom dit gebied zijn er vele wandelmogelijkheden langs de Ria Formosa van waar je de talrijke waadvogels kunt spotten. Bij laag tij kan je langs de rivier wandelen, bij hoog tij kan je op en langs de golfbanen lopen. Je mag daar gewoon lopen, het is openbaar terrein. In de vijvers en op het kortgemaaide gazon grazen meerkoeten, purperkoeten en wilde eenden.

Op en rond het drassige getijdengebied komen ook waadvogels voor. Tijdens de wandeling spotten we kleine zilverreiger, blauwe reiger, lepelaar en ooievaar. Van de stellopers zijn er opnieuw vele aantallen: kleine plevier, bontbekplevier, zilverplevier, drieteenstrandloper, steenloper, bonte strandloper, tureluur, groenpootruiter, grutto, regenwulp. Tussen de vele kokmeeuwen, geelpoot- en kleine mantelmeeuwen zien we enkele reuzensterns overvliegen. Van het geluid van opstijgende vliegtuigen (naargelang de windrichting) hebben de vogels blijkbaar geen last.

Tussen het dorpje Luz en het vakantieoord Pedra d’el Rei, begeven we ons weer richting Ria Formosa. Samen met een groep wilde eenden zitten er enkele krakeenden op een zijriviertje die uitmondt in de Ria Formosa. Ook een waterhoentje zwemt voorbij. Lepelaar, ooievaar en kleine zilverreiger zijn opnieuw goed vertegenwoordigd op de slikken. Op een van de half ondergelopen zoutpannen zitten talrijke steltlopers. Dicht bij ons spotten we een groepje van 5 kanoet strandlopers. Wat verder fourageren bontbekplevier, kleine plevier, zilverplevier, drieteenstrandloper, tureluur, grutto. 

In de omliggende lage struiken vliegen regelmatig graszanger, kuifleeuwerik en roodborsttapuit voorbij. Zwarte spreeuw en blauwe ekster ontbreekt uiteraard ook niet op de afspraak.

In de late namiddag verkennen we nog even de Ria Formosa ter hoogte van het vakantiecomplex Pedra d’El Rei. Een oud treintje brengt je over het ruige zilte landschap naar de kustlijn waar onder meer een museum is ondergebracht over de tonijnvissers. Je kan er ook te voet naar toe wandelen en genieten van het prachtige landschap.

Dag 4 (7/10/2019)

Het tweede hotel van onze Algarve reis ligt tegen de Spaanse grens bij Castro Marim. We maken een tussenstop in Tavira. Een klein pittoresk havenstadje aan de monding van een riviertje. We steken de rivier over langs een brug die vol hangt met sloten die verliefde koppeltjes er hebben aan vastgehecht. Een vriendelijke lokale bankier komt ons uitleggen dat de rivier 2 namen heeft. De linkerkant van de brug noemt Rio Séqua terwijl de rechterkant Rio Gilâo als naam draagt. Blijkbaar zo genoemd naar een verliefd koppeltje die omwille van hun verschillende godsdienst niet bij elkaar mochten blijven. Bij hun poging om elkaar te ontmoeten zijn ze in het water gevallen en aldaar verdronken.

We lunchen op een terrasje langs de rivier. Enkele kokmeeuwen vliegen over en weer en een drietal oeverlopers houden ons tijdens de volledige lunch gezelschap.

Na de lunch rijden we verder naar onze hotelbestemming, Praia Verde boutique hotel. Onderweg is een boer zijn land aan het ploegen in het gezelschap van meer dan 10 koereigers die hun buikje vol eten met opvliegende insecten.

Praia Verde is een domein met vakantiewoningen, een hotel en enkele restaurants aan het strand, volledig tussen de groene dennenbomen. Het geheel contrasteert met het omringende dorre landschap. Buiten enkel Turkse tortels, een familie blauwe eksters en enkel koolmezen valt in het dicht begroeide dennenboom bos niet veel vogels te spotten.

Wat verder ligt het stadje Castro Marim, een versterkte stad met 2 burchten die Portugal diende te beschermen tegen het vijandige Spanje, gelegen aan de rivier Rio Guadiana. Deze rivier mondt, na een traject van 850 km, uit in de Atlantische Oceaan bij Vila Real de Santo Antonio. Vlak daarvoor loopt de rivier door een laagvlakte waar zich een drassig gebied gevormd heeft waar het getij een grote invloed heeft. Bij vloed stroomt zout water het gebied binnen waar tal van zoutpannen of salines gelegen zijn. Het is een belangrijk gebied  voor broed- en trekvogels en werd in 1975 tot natuurpark uitgeroepen: Reserva Natural do Sapal de Castro Marim e Vila Real de Santo Antonio, gaande van het dorre heuvelland met hier en daar een verlaten olijfboom tot de uitgestrekte zilte wetlands met zijn vele zoutpannen.

In de late namiddag maken we een rit in de buurt van Sobral de Baixo, waar een bedrijfje van fruittelers is gevestigd. Het domein is omring met velden appelsienstruiken (of -bomen). Eens voorbij het fruitdomein rijden we via zanderige wegen het zilte wetland in. Een torenvalk vliegt op als we te dicht naderen en strijkt wat verder neer op een vervallen stenen schuurtje. We stoppen langs een dijkje die een zoutpanne afboort. Op de half ondergelopen zoutpanne zitten een 80tal flamingo’s; De volwassen vogels tonen hun wit roze vleugelkleed, terwijl de juveniele flamingo’s nog een vuilgrijs verenkleed vertonen. Een groep van 20 aalscholvers zitten aan de overkant van de zoutpanne. Op regelmatige wijze komen er andere aalscholvers aangevlogen en vervoegen de groep om daar te overnachten. In de verte is een paal met ooievaarsnest waarop een visarend op de uitkijk zit.

Terwijl we naar de flamingo’s, ooievaars en andere zilverreigers zitten te kijken komt een tapuit aangevlogen en landt op zo’n drie meter van ons. Hij blijft rustig rondtrippelen en pikt nu en dan wat insecten. Nadat ik voldoende foto van heb genomen vliegt hij op en verdwijnt tussen de vele struikjes. 

Over het hele gebied zijn vele roodborsttapuiten te zien die behendig de dorre stengels van een plantje vastgrijpen om er de zaadjes van te pikken. Ook kuifleeuweriken (thekla leeuwerik) zijn uitdrukkelijk aanwezig. Al spelend (of is het al vechtend) vliegen ze per twee in korte bochten achter elkaar aan.

Ondertussen is de zon gezakt tot juist boven de horizon De zonneschijn over de vele kleine struiken creëert een warme gloed.

Enkele tureluurs komen al twistend overgevlogen en landen op de zoutpanne alwaar ze de vele grutto’s vervoegen. Verder weg zit een grote groep kluten. Plots vliegen ze allen op. Het wit zwarte patroon van hun verenkleed oogt mooi op de azuurblauwe achtergrond. 

Enkele oeverlopers zitten te jagen op kleine insecten.

De zon zakt weg achter een heuvel. Terwijl vele meeuwen zich verzamelen om te overnachten op en in de zoutpannen is het tijd om naar ons hotel te gaan. Onderweg komen we langs een met water gevulde zoutpan, waarop 5 kuifduikers (in winterkleed) rustig rondzwemmen en nu en dan eens duiken naar visjes. Een late ooievaar komt aangevlogen en vervoegd een groepje lepelaars die wat verderop zitten te dutten, klaar om de te overnachten.

S’avonds genieten we na bij een lekker gegrilde zeebaars en gaan op tijd slapen om fris en monter een nieuwe vogeldag te starten.

Dag 5 (8/10/2019)

Bij zonsopgang komen we aan bij de lagune Canal de Tavira. Het is laag tij en een aantal Portugezen zijn hard in de weer op zoek naar wormen en schelpen in de drooggevallen rivierbeding. Enkele steenlopers en bontbekplevieren volgen de strandjutters van dichtbij om de wormen en andere insecten op te pikken die bij het zandgraven te voorschijn komen. 

In de verte zit een grote groep van meer dan 50 lepelaars en her en der vliegen kleine zilverreigers over. Tijdens de wandeling langs de rivier komen we vele steltlopers tegen. Drieteenstrandlopers mengen zich met de steenlopers, terwijl de kleine strandloper gezelschap houdt aan een groepje kleine plevieren. Deze steltlopers zijn op trek naar hun winterkwartieren. Komende van het hoge noorden zijn ze weinig mensenschuw en kan je ze tot op enkele meters benaderen. Aan de overzijde van de Canal de Tavira zitten scholeksters luidruchtig te roepen. Enkele wulpen vliegen voorbij en laten duidelijk hun “curluw” roep horen. Een ooievaar komt zich mengen met de lepelaars. Langzaam zweeft hij neerwaarts, strekt zijn lange poten uit en met nog een laatste vleugelslag landt hij tussen de lepelaars die zitten te dutten in de zon.

In het midden van de Canal de Tavira zitten op een zandbank honderden meeuwen. Meestal geelpootmeeuwen met enkel kleine mantelmeeuwen en kokmeeuwen. 2 dunbekmeeuwen maken het plaatje compleet.

Ondertussen is het tij gekeerd en komt het water op. Als ik bijna terug ben aan de wagen verspert een watergeul mij de weg. Bij de start van de wandeling was de geul droog. Nu, 2 uur later mag ik mijn wandelschoenen uitdoen en moet ik door het water dat ondertussen een 20tal cm diep is. Een steenloper komt mij gezelschap houden. Hij landt juist voor mij en blijft mij vooroplopen. Elke sliert algen die op het strand opdroogt heft hij op met zijn bek op zoek naar kleine insecten en wormen.

Het dorpje Cacela Velha met zijn versterkte burcht is een piepklein dorpje dat gebouwd is op een heuveltje dat een pracht uitzicht heef over de lagune Canal de Tavira. Van hieruit zie je Canal de Tavira leeglopen bij laagtij en terug vollopen bij hoogtij. Als je afdaalt naar de rivier komt je in een gehucht Fabrica, ver van het massatoerisme. Een enkel visrestaurant biedt lekkere gegrilde vis. Tijdens de lunch worden we gezelschap gehouden van de ooievaars en vele kleine zilverreigers die hun visje uit de rivier komen pikken. Alhoewel die ene vis die de ooievaar zopas komt te vissen wel groter lijkt dan zijn kop en hals samen. De vis even afspoelen in het water en met de kop vooruit slikt hij zijn te grote buit in een hap naar binnen. Even met zijn kop schudden en zijn maaltijd is verorberd. Ondertussen trippelen kleine plevier, bontbekplevier, tureluur langs de waterlijn op zoek naar insecten en kleine ongewervelden.

Het is hoogtij. Een watertaxi brengt de weinig strandbezoeker voor 1€ aan de overkant van de lagune waar je aanmeert aan de duinenrij die de scheiding vormt tussen de lagune en de oceaan. We trakteren ons op een zonnige wandeling langs de waterlijn over het schitterende en verlaten zandstrand dat zich uitstrekt zover het oog rijkt. De talrijke geelpootmeeuwen rusten uit langs de waterlijn. Ze zijn weinig schuw en trippelen wat weg als je voorbij wandelt. Zo dichtbij kan je ze goed gade slaan en de verschillende leeftijden met elkaar vergelijken. Een gespikkeld bruine eerstejaars meeuw, een 2de jaars en 3de jaars, waarbij de bruinschakeringen wijken voor de grijzere tinten, en enkele volwassen exemplaren, met grijs verenkleed en duidelijk gele poten, zitten samen te dutten op het strand.

Ondertussen lopen drieteenstrandlopers op en af aan de rand van het opkomend en aftrekkend zeewater. Als je te dicht nader lopen ze wat vooruit en komen terug in een halve cirkel om ons heen. Het lijken wel balletjes die over het strand rollen.

Over de zee scheren een 6 tal aalscholvers, op één lijn, mooi achter elkaar. Als we terugkeren naar de watertaxi vliegen een aantal putters van de ene uitgebloeide duindistel naar de andere. Bij het overvaren van de lagune spotten we nog enkel steltlopers, zoals grutto, tureluur, zilverplevier, bonte strandloper en kleine strandloper, kleine plevier. De najaarszon is ondertussen al wat lager en geeft een prachtige luminositeit over de watervlakte, die de verschillende waadvogels mooi belicht. Een zilverplevier zit daar nog te schitteren in vol zomerornaat:  zijn zwarte keel en buikveren contrasteren mooi tegenover zijn witte en lichtgrijze rug.

Terug in het hotel zitten we op het balkon van onze kamer te genieten van de zonsondergang met een fris biertje. Voor ons vliegen vele groepen kleine zilverreigers in formatie voorbij. Terwijl wij teruggekomen zijn van de Canal de Tavira, vliegen zij ernaartoe om daar in groep te overnachten.

Dag 6 (9/10/2019)

De volgende dag gaan we opnieuw naar de zoutpannen rond Castro Marim. Het is zo’n uitgestrekt gebied dat je er wel enkele dagen kunt vertoeven om vogels te spotten. We rijden richting het informatiecentrum van de Reserva Natural do Sapal de Castro Marim e Vila Real de Santo Antonio. Het is een modern gebouw dat hoog uitsteekt boven de zoutpannen. Wat verderop ligt de grote brug die de Ria Guadiana overbrugt en Portugal met Spanje verbindt. Bij het binnen rijden van de Reserva is er een met water volgelopen zoutpan waar een groepje steltkluten hun gading gevonden hebben. Er grazen enkel koeien in de buurt die het gezelschap gekregen hebben van 2 koereigers.

Het informatiecentrum ligt er wat verloedert bij en vraagt een grondige opknapbeurt. Het centrum beschrijft de fauna en flora van het reservaat alsmede het ontstaan en geschiedenis van de zoutpannen, die ondertussen werelderfgoed is.

De zoutpannen worden opgepompt met zeewater. Het water verdampt en laat een dikke laag zout achter. Dit zout wordt dan verzamelt en verder bewerkt. Her en der steken dan ook grote zoutbergen boven het landschap uit. De zoutpannen die opgedroogd zijn en waarvan het zout nog niet geoogst is, liggen er bij als een in de zon schitterend sneeuwtapijt. Voeg daar enkele meeuwen bij en je aanschouwt een mooi “zwart wit” tafereel.

Het gebied kan je gemakkelijk betreden. Rond elke zoutpan ligt immers een opgehoogde dijk die goed bewandelbaar is. Ook met de wagen kan je het gebied ontdekken. Je volgt de vele, deels verharde, zandwegen die de tractoren berijden om het zout op te halen. Met de wagen kan je trouwens dichter bij de vele vogels komen. Het is als het ware een mobiele vogelhut.

Bij de eerste zoutpannen zitten talrijke meeuwen (geelpootmeeuw, kleine mantelmeeuw, kokmeeuw). Tussenin zitten een 6tal reuzenstern. Hun grote rode bek schittert in de morgenzon. Een enkel grote stern wordt tussen de reuzensterns gespot.

Op en rond de zoutpan zijn vele kleine steltlopers aan het foerageren. Nogal veraf om ze te kunnen identificeren maar deze die wat dichter komen zijn kleine plevieren.

Wat verderop zijn ze een zoutpan met water aan het vullen. Blijkbaar komen, met het binnenstromend water, ook kleine visjes mee. Tientallen kleine zilverreigers kibbelen rond het binnenstromend water. Ook lepelaars zijn talrijk aanwezig op deze zoutpan. Een grote zilverreiger komt de groep gezelschap houden. Wat verderop zitten 3 blauwe reigers die lijken de kibbelende groep kleine zilverreigers te aanschouwen. Tussen de grote jongens zitten ook verschillende tureluurs en grutto’s. Een groenpootruiter lijkt de drukte te ontwijken en foerageert dichter bij ons.

Bij het verder rijden vliegen plots 2 ooievaars van achter de struiken op en scheren rakelings over de wagen. Het gekwetter van de roodkopklauwier trekt onze aandacht. Bij het aandachtig doorzoeken van het dichte struikgewas krijgen we een koppeltje roodkopklauwieren in het vizier van onze verrekijker. Het is van korte duur, want ze verdwijnen al vlug tussen het dichte struikgewas.

Bij het terugrijden zitten de vele meeuwen en sterns nog steeds op de zoutpanne. Met tegenlicht steken ze fel af op het hagelwitte zouttapijt.

Bij het verlaten van de Reserva vliegt een grote groep kluten voor ons uit en scheren langs de grote brug over de Ria Guadiana.

We komen terug langs de met water volgelopen zoutpan waar de steltkluten en enkele tureluren nog steeds ijverig aan het foerageren zijn. Op een uitstekend heuveltje zit een witgat die opvliegt als ik de wagen stop. Zijn witte stuit is duidelijk zichtbaar in de vlucht. 

Als afsluiter stijgt een bruine kiekendief op vanuit het zilte wetland en zweeft in v-vorm over de lage struiken. Zijn zwart en grijze vleugels zijn duidelijk herkenbaar in de zon: een volwassen mannetje.

De laatste namiddag vertoeven we aan het zwembad van het hotel nagenietend van een zonnige en vogelrijke Algarve week. Bij het avondeten trakteren we ons op een lokale Algarve rode wijn, gemaakt van de Negra mole druif uit het wijndomein Cabritta die heerlijk smaakt bij een vers stukje licht gebakken tonijn.

Gespotte vogels

Geoorde Fuut - Podiceps nigricollis

Aalscholver - Phalacrocorax carbo

Koereiger – Bubulcus ibis,

Kleine Zilverreiger – Egretta garzetta

Grote Zilverreiger, Casmerodius albus

Blauwe Reiger – Ardea cinera,

Ooievaar – Ciconia ciconia

Lepelaar – Platalea leucorodia

Flamingo – Phoenicopterus roseus

Krakeend – Anas strpera

Wide Eend – Anas platyrhynchos

Bruine Kiekendief – Circus aeruginosus

Visarend – Pandion haliaetus

Torenvalk – Falco tinnunculus

Waterhoen – Gallinula chloropus

Meerkoet – Fulica atra

Scholekster – Haematopus ostralegus

Steltkluut – Himantopus himantopus

Kluut – Recurvirostra avosetta

Bontbekplevier – Charadrius hiaticula

Kleine Plevier – Charadrius dubius,

Strandplevier - Charadrius Alexandrinus

Zilverplevier – Pluvialis squatarola

Drieteenstrandloper - Calidris  alba

Kleine Strandloper – Calidris minuta

Bonte Strandloper – Calidris alpina

Kanoet -  Calidris canutus

Steenloper – Arenaria interpres

Grutto – Limosa limosa

Rosse Grutto – Limosa lapponica

Regenwulp – Numenius phaeopus

Wulp – Numenius arquata,

Tureluur – Tringa totanus

Groenpootruiter – Tringa nebularia

Witgat – Tringa achropus

Oeverloper – Actitis hypoleucos

Kokmeeuw – Chroicocephalus ridibundus

Dunbekmeeuw – Chroicocephalus genei

Kleine Mantelmeeuw – Larus fuscus

Geelpootmeeuw – Larus michahellis

Reuzenstern – Hydroprogne caspia

Grote Stern – Sterna sandvicensis

Holenduif – Columba oenas

Turkse Tortel – Streptopelia decaocto

Bosuil -  Strix aluco

(Moorse Nachtzwaluw – Caprimulgus ruficollis)

IJsvogel – Alcedo atthi

Hop – Upupa epops

Kuifleeuwerik -  Galerida cristata

Thekla Leeuwerik – Galerida theklae

Rotszwaluw – Ptyonoprogne rupestris

Boerenzwaluw – Hirundo rustica

Roodstuitzwaluw – Cecropsis daurica

Huiszwaluw – Delichon urbicum

Winterkoning – Troglodytes Troglodytes

Roodborst – Erithacus rubecula

Roodborsttapuit – Saxicola rubicola

Merel – Turdus merula

Tapuit – Oenanthe Oenanthe

Graszanger – Cisticola juncidis

Kleine Zwartkop – Sylvia melanocephala

Zwartkop – Sylva atricapilla

Tjiftjaf – Phylloscopus collybita

Koolmees – Parus major

Pimpelmees -  Cyanistes caeruleus

Roodkopklauwier -  Lanius senator

Gaai – Garrulus glandarius

Blauwe Ekster – Cyanopica cyanus

Ekster -  Pica pica

Zwarte kraai -  Corvus corone

Zwarte Spreeuw – Sturnus unicolor

Huismus – Passer domesticus

Europese Kanarie – Serinus serinus

Putter – Cardeulis carduelis

Sint Helenafazantje – Estrilda astrild